9/4/2014 - Εισήγηση του Υπουργού Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη σχετικά με την πορεία του ΕΣΠΑ

Θέσαμε συγκεκριμένους στόχους και αποδείξαμε πως θέλουμε και μπορούμε να τους πετύχουμε.

Αυτό έγινε και στην περίπτωση του τρέχοντος ΕΣΠΑ.

Το έργο απέδωσε - πιάσαμε και ξεπεράσαμε όλους τους στόχους που τέθηκαν σε κάθε εξάμηνο, από τον Ιούνιο του 2012 μέχρι σήμερα.

Αυτό αποδεικνύεται τόσο από την καθημερινότητα εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων όσο και από τα στοιχεία.

Αποτέλεσμα:

Η Ελλάδα έχει ανέβει πλέον στην 3η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως προς τις απορροφήσεις από το ΕΣΠΑ, από την 18η που βρισκόταν τον Ιούνιο του 2012.

Συγκριμένα:

• Στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης -που είναι και το μεγαλύτερο από τα επιμέρους ταμεία- η Ελλάδα είναι στην 1η θέση, σύμφωνα με τα προχθεσινά στοιχεία Ευρωπαϊκής Επιτροπής. (81,68%)
• Στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το ποσοστό απορρόφησης είναι στο 70,64% , έναντι μέσου όρου 68,71%.
• Στο Ταμείο Συνοχής, η ελληνική επίδοση είναι η τρίτη καλύτερη της ΕΕ. (81,88%)

Συνολικά, η Ελλάδα βρίσκεται σε μια από τις κορυφαίες θέσεις μεταξύ των «28'',  καθώς έχει απορροφήσει το 79,32% των πόρων του ΕΣΠΑ, δηλαδή 14 μονάδες περισσότερο από τον κοινοτικό μέσο όρο.

Κι αυτό στέλνει τρία θετικά μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση:

• Πρώτον, διαλύει το μύθο που επικρατούσε και στην Ευρώπη, πως τάχα η Ελλάδα έχει μόνον προβλήματα και δεν μπορεί να αξιοποιήσει ούτε τους κοινοτικούς πόρους.
• Δεύτερον, εκπληρώνεται και με το παραπάνω μια διεθνής υποχρέωση της χώρας, καθώς  για το 2013 υπερκαλύψαμε τους μνημονιακούς στόχους, με ποσοστό απορρόφησης 118%.
• Τρίτον και κυριότερον, στηρίζεται η προσπάθεια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της ρευστότητας, για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και την επιστροφή της  Ελλάδας στην ανάπτυξη.

Παρά το τεράστιο πρόβλημα της ρευστότητας, τα καταφέραμε διότι δουλέψαμε με μεθοδικότητα και αποφασιστικότητα:

• Απλουστεύσαμε τις διαδικασίες υλοποίησης των έργων, με 32 συγκεκριμένες παρεμβάσεις μας
• Εκκαθαρίσαμε τα έργα που δεν προχωρούσαν
• Παρακολουθούσαμε συστηματικά και από κοντά τα έργα και την πορεία υλοποίησής τους
• Αναθεωρήσαμε τα προγράμματα όπου απαιτούνταν, παίρνοντας πόρους από τα προγράμματα που δεν προχωρούσαν και δίνοντάς τα εκεί που υπήρχαν περιθώρια μεγαλύτερης ενίσχυσης

Χάρη, λοιπόν, και σε αυτές τις πρωτοβουλίες, η Ελλάδα τα κατάφερε.

Επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω όλους εκείνους που συνέβαλλαν καθοριστικά στην επιτυχία αυτή:

το Γενικό Γραμματέα κ. Γιαννούση, τα στελέχη του Υπουργείουκαι των συναρμόδιων Υπουργείων, των Διαχειριστικών Αρχών και της ΜΟΔ.

Όμως, θέλω να τονίσω πως το ΕΣΠΑ, δεν είναι μονάχα ποσοστά και επιδόσεις.

Το ΕΣΠΑ έχει πρωτίστως αντανάκλαση στην καθημερινότητα.

Σας παρουσιάζω, λοιπόν, τον πίνακα με έναν συνοπτικό απολογισμό μερικών από όσα έγιναν πράξη, χάρη στην 3η θέση που πετύχαμε ως προς τις απορροφήσεις, και αφορούν:

• στα έργα υποδομής,
• στον τομέα της ενίσχυσης των ΜμΕ,
• στη χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων,
• στην υποστήριξη της ρευστότητας επιχειρήσεων
• στην υγεία
• στην κατάρτιση και τη στήριξη των ανέργων,
• στις δράσεις που ωφέλησαν τις γυναίκες και τις μητέρες
• στην πρόνοια για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες,
• στα προγράμματα για την εκπαίδευση και τα σχολεία

Φυσικά, δεν ισχυρίζομαι πως με όλες αυτές τις δράσεις η Ελλάδα έγινε ξαφνικά παράδεισος ή πως λύθηκαν τα προβλήματά μας.

Παρέθεσα, όμως, στοιχεία που επιδρούν θετικά στην καθημερινότητα, στη ζωή εκατομμυρίων πολιτών.

Η εφαρμογή του ΕΣΠΑ συνέπεσε εν πολλοίς,  με την άνευ προηγουμένου κρίση.

Και γι'αυτό, τα αποτελέσματα στα οποία αναφέρθηκα, να μην επαρκούν για να ανακουφίσουν όσους σήμερα δοκιμάζονται.

Ας σκεφτούμε, όμως, πως τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα αν έλειπε το ΕΣΠΑ.

Το ΕΣΠΑ λειτούργησε ως κάποιο ανάχωμα στην κρίση, προκειμένου να αμβλυνθούν οι αρνητικές της συνέπειες.

Όμως, η προσπάθεια συνεχίζεται και με το νέο ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020.

Το νέο ΕΣΠΑ έχει έναν βασικό στόχο: να επιστρέψει η Ελλάδα σε τροχιά ανάπτυξης, στηρίζοντας και την κοινωνική συνοχή.

Προφανώς, δεν είναι πανάκεια.

Τα 20,8 δις ευρώ του νέου ΕΣΠΑ δεν αρκούν για να λύσουν όλα τα προβλήματα της χώρας, αλλά μπορούν να αποτελέσουν τον καταλύτη για μια νέα, καλύτερη περίοδο.

Θα υπάρχουν 4 Εθνικά Επιχειρησιακά Προγράμματα και 13 Περιφερειακά, καθώς η κάθε Περιφέρεια, θα διαθέτει πλέον  το δικό της πρόγραμμα με αυξημένους πόρους που ανέρχονται συνολικά στο 35% του συνολικού προϋπολογισμού.

• Σε ό,τι αφορά το Εθνικό Πρόγραμμα για την Κοινωνική Συνοχή, οι δράσεις που αφορούν την καταπολέμηση της φτώχειας και της ανεργίας και η υλοποίησή τους θα είναι εμπροσθοβαρής , με έμφαση στο διάστημα 2014-2016,γιατί τώρα βιώνουμε τις συνέπειες της κρίσης.

Το πρόγραμμα αυτού του Ταμείου είναι ύψους περίπου 2,4 δις ευρώ και το μερίδιό του είναι αυξημένο στο νέο ΕΣΠΑ, σε σχέση με το σημερινό.

Για την ακρίβεια, το μερίδιό του θα ανέρχεται σε ποσοστό 31% έναντι του σημερινού 25%, επί του συνόλου των δράσεων του ΕΤΠΑ και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.

• Και το κυριότερο: 

Το Πρόγραμμα «Επανεκκίνηση»  του νέου ΕΣΠΑ που αφορά την επιχειρηματικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία θα είναι το μεγαλύτερο από όλα τα προγράμματα.

Σε αντίθεση με το παρελθόν, εκεί  κατευθύνονται οι περισσότεροι πόροι, δηλαδή το 25% του συνολικού προϋπολογισμού με κονδύλια ύψους 4,2 δις ευρώ.

Θέλουμε το πρόγραμμα «Επανεκκίνηση» να σηματοδοτήσει την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας.

Στοχεύει πρωτίστως σε εννέα τομείς της αγοράς όπου οι διαθέσιμες  μελέτες συγκλίνουν πως αποτελούν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για τη χώρα.

Από εκεί και πέρα, υπάρχουν επίσης τα Εθνικά Επιχειρησιακά Προγράμματα για τη Μεταρρύθμιση στο Δημόσιο που θα λάβει περίπου 430 εκ. ευρώ και το Πρόγραμμα για το Περιβάλλον και τις Μεταφορές με 4 δις ευρώ.

Με την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, τα Προγράμματα  θα σταλούν στις Βρυξέλλες.

Εκτίμησή μας είναι πως μέχρι τις 28 Απριλίου , θα έχουν σταλεί όλα  τα  Τομεακά και Περιφερειακά Προγράμματα, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Κλείνοντας, θέλω να σας ενημερώσω και για ορισμένες θεσμικές αλλαγές.

Κατά την ανακοίνωση του νέου ΕΣΠΑ,  σας είχαμε παρουσιάσει τις αλλαγές στο διαχειριστικό και διοικητικό επίπεδο,  που αποσκοπούν στην απλούστευση των διαδικασιών και την επιτάχυνση της υλοποίησης των δράσεων που εντάσσονται σε αυτό.

Αναφέρομαι στη δημιουργία επιτελικής ομάδας ΕΣΠΑ σε κάθε υπουργείο, τον περιορισμό του πλήθους και την αποσαφήνιση του ρόλου των Διαχειριστικών Αρχών, την περαιτέρω απλούστευση των διαδικασιών, κλπ.

Έχοντας αντλήσει εμπειρία τόσο από το τρέχον πρόγραμμα, όσο φυσικά και από τα προηγούμενα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, έχουμε επεξεργαστεί επιπλέον θεσμικές αλλαγές στη διοίκηση του νέου ΕΣΠΑ.

Στόχος μας είναι να μειώσουμε τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και να επιταχύνουμε την εκτέλεση των προγραμμάτων, άρα και την εισροή των κοινοτικών πόρων στην ελληνική οικονομία.

Οι αλλαγές αυτές θα διευκολύνουν:

• τόσο τους φορείς του Δημοσίου για την προετοιμασία των φακέλων, τη διεξαγωγή των διαγωνισμών και την διεκπεραίωση των διαδικασιών χρηματοδότησης από τα Κοινοτικά ταμεία
• όσο και τους τελικούς ωφελούμενους από τις Κοινοτικές χρηματοδοτήσεις, τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα.

Ειδικότερα, προωθούμε πέντε συγκεκριμένες αλλαγές:

1. Η ΜΟΔ θα αποκτήσει ένα νέο βραχίονα.

Η δυνατότητα αυτή αναμένεται να έχει ευρεία εφαρμογή σε μικρούς Δήμους, νησιά κλπ. όπου δεν υπάρχει η απαιτούμενη υποδομή τεχνικών υπηρεσιών για την προετοιμασία τευχών δημοπράτησης, παρακολούθηση των μελετών, των διαγωνισμών κλπ.

Τα στελέχη της ΜΟΔ θα αναλαμβάνουν τη διεκπεραίωση όλων αυτών των διαδικασιών με αποτέλεσμα την επιτάχυνση των έργων και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στις τοπικές κοινωνίες.

Μία, επίσης, από τις νέες αρμοδιότητες της ΜΟΔ θα είναι η δημιουργία και στελέχωση ομάδων εργασίας ή άλλης μορφής διοικητικών δομών που θα κληθούν να υλοποιήσουν δράσεις αυξημένης σημασίας στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ, όπως είναι για παράδειγμα:

η προώθηση της καινοτομίας και της εξωστρέφειας στις επιχειρήσεις, η εφαρμογή της διοικητικής μεταρρύθμισης, η προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, κ.α.

Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλισθεί η ταχύτερη προετοιμασία και εκτέλεση των διαγωνισμών, άρα και η ταχύτερη ένταξη των επιχειρήσεων στα προγράμματα καινοτομίας, εξωστρέφειας, κλπ.

Προσδιορίζονται νομοθετικά οι αρμοδιότητες σε πολιτικό επίπεδο (Περιφερειάρχες, γενικοί και ειδικοί γραμματείς υπουργείων) και διακρίνονται επακριβώς σε σχέση με το ρόλο των Διαχειριστικών Αρχών.

Η πολιτική ηγεσία μεταξύ άλλων θα θέτει τις αναπτυξιακές προτεραιότητες, ενώ η Διαχειριστική Αρχή θα ελέγχει την επιλεξιμότητα των έργων σύμφωνα με τους Κοινοτικούς Κανονισμούς, την ωριμότητα και τη δυνατότητα χρηματοδότησής τους με βάση τους προϋπολογισμούς των επιμέρους προγραμμάτων.

Με τη χάραξη σαφών ορίων μεταξύ πολιτικής ηγεσίας και δημόσιας διοίκησης θα αποφεύγονται καθυστερήσεις ή ακόμη και σύγχυση που δημιουργείται με την ένταξη έργων που δεν έχουν την απαιτούμενη ωρίμανση (π.χ. δεν έχουν γίνει οι απαιτούμενες μελέτες) ή / και τους απαιτούμενους πόρους για τη χρηματοδότησή τους και θα διευκολύνεται η υλοποίηση των έργων που πληρούν τις προϋποθέσεις αυτές.

Απλοποιούνται οι διοικητικές πράξεις που απαιτούνται για τη λειτουργία και στελέχωση των δομών του νέου ΕΣΠΑ, με τη νομοθετική κατοχύρωση της διατήρησής τους εκτός των οργανωτικών δομών των υπουργείων και Περιφερειών.

Τέλος προβλέπονται βελτιώσεις στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ΜΟΔ με τρεις κινήσεις:

• εκσυγχρονισμός του συστήματος επιλογής / τοποθέτησης / αξιολόγησης του προσωπικού με απόλυτη αξιοκρατία, υπό την αιγίδα του ΑΣΕΠ
• ενσωμάτωση στη ΜΟΔ των Δημοσίων υπαλλήλων που υπηρετούν στους φορείς διαχείρισης και ελέγχου, προκειμένου να εξαλειφθούν μισθολογικές ή άλλου είδους διαφορές
• ανανέωση του προσωπικού μέσω επιλογής με διαγωνισμό νέων στελεχών μεταξύ των αποφοίτων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και των αριστούχων Πανεπιστημιακών σχολών που έχουν συναφές αντικείμενο με το ΕΣΠΑ.

 Κυρίες και Κύριοι, 

Από την ορκωμοσία της κυβέρνησης του Αντώνη Σαμαρά έως σήμερα, πιάσαμε και ξεπεράσαμε όλους τους στόχους μας στην απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων.

Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στις 3 πρώτες χώρες με τη μεγαλύτερη απορρόφηση.

Από εκεί και πέρα, προχωράμε με ταχύτητα τις διαδικασίες για το νέο ΕΣΠΑ 2014-2020 που θέλουμε να μην είναι απλώς ένα νέο ΕΣΠΑ, αλλά ένα διαφορετικό ΕΣΠΑ.

Ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα που θα αφήσει το αποτύπωμά του στην προσπάθεια για  την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας.

Κάθε ευρώ που θα δαπανηθεί πρέπει να δημιουργεί προοπτική για τη χώρα: να δημιουργεί βιώσιμη ανάπτυξη και θέσεις εργασίας για τους Έλληνες, στη νέα αυτή εποχή για την Ελλάδα.

Σας ευχαριστώ.»

- Δείτε την παρουσίαση σε μορφή Pdf, εδώ.

- Δείτε τον πίνακα συγκριτικής απορρόφησης των κονδυλίων για τον Απρίλιο του 2014, εδώ.

- Δείτε τον συγκριτικό πίνακα απορροφήσεων το Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για τον Απρίλιο του 2014, εδώ.

- Δείτε τον συγκριτικό πίνακα απορροφήσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης για τον Απρίλιο του 2014,εδώ.

- Δείτε τον συγκριτικό πίνακα απορροφήσεων του Ταμείου Συνοχής για τον Απρίλιο του 2014, εδώ.

- Δείτε το πλήρες κείμενο της  Συνέντευξης, με τις ερωτήσεις των δημοσιογράφων, εδώ